تصویربرداری بایت وینگ (bw)

رادیوگرافی بخش مهمی از تشخیص و برنامه ریزی درمان دندان است و معمولا برای معاینه بالینی دقیق تر، برای بیماران رادیوگرافی دندان تجویز می شود. تصویربرداری بایت وینگ (bw)، یکی از روش های رادیوگرافی دندان است که ممکن است جزئی از معاینه رادیولوژیک باشد. در واقع، رادیوگرافی بایت وینگ اطلاعات حیاتی را برای کمک به تشخیص شایع ترین بیماری های دندانی، به ویژه پوسیدگی دندان و از دست دادن استخوان پریودنتال یا بیماری لثه را ارائه می دهد. همچنین ممکن است یافته‌ های مهم دیگری از جمله وضعیت پر شدن و وجود جرم دندان با استفاده از تصویربرداری بایت وینگ شناسایی شود،.

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با تصویربرداری بایت وینگ (bw) و کاربردهای ان، در ادامه این بخش با ما همراه بمانید.

عکس رادیوگرافی از گذشته تا الان

در گذشته، دندان ‌پزشکی ها برای تشخیص بیماری ‌های دهان و دندان از روش های تصویربرداری تجسمی سنتی مثل بررسی چشمی استفاده می‌ کردند. اما این روش‌ ها معمولاً نه تنها کامل نبودند بلکه به بسیاری از بیماری ‌ها که در عمق بافت ‌ها قرار داشتند نیز توجه نمی ‌کردند و مشکلات زیادی ایجاد می ‌کردند.

با پیشرفت فناوری، رویکردها به تصویربرداری دندانی تغییر کرد. اختراع دستگاه‌ های رادیولوژی دندان مانند رادیوگرافی بایت وینگ (رادیوگرافی دندان) این تغییرات را ممکن کرد. اما سوال اینجاست که عکس بایت وینگ چه کاربردی در دندان پزشکی دارد؟ این دستگاه ‌ها قادر به انجام عکس ‌برداری از همه‌ ی بخش‌ های دهان و دندان انسان هستند، چه به صورت داخلی و چه به صورت بیرونی. با توجه به اینکه داخل دهان بیشترین تعداد بافت ‌های حساس را داشته و در معرض بیماری‌ های مختلفی قرار دارد؛ در رادیوگرافی داخل دهانی یا رادیوگرافی بایت وینگ، به عنوان روشی برای تصویربرداری در مرکز رادیولوژی سعادت آباد میدان کاج از تمامی اجزای دهان و دندان، عکس برداری می شود.

در این زمینه، دو نوع اصلی عکسبرداری وجود دارد: رادیوگرافی داخل دهانی و خارج دهانی.  تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس رادیولوژی به همراه تشخیص بیمارهای دهان و دندان مهمترین هدف استفاده از این روش ها می باشد. البته با این وجود اصلی‌ ترین تفاوت بین این دو نوع در دقت تصویربرداری آنهاست. رادیوگرافی داخل دهانی توانایی ثبت تصاویر با دقت بسیار بالا و عمق بیشتری را دارد و قادر به تشخیص هر نوع بیماری استخوانی و دهانی است. در مقابل، رادیوگرافی خارج دهانی دقت و عمق تصویر برداری کمتری دارد و اغلب برای تصویربرداری از مشکلات استخوانی دهان و اطراف آن مثل فک و جمجمه استفاده می ‌شود.

رادیوگرافی دندان با تصویربرداری داخل دهانی

در روش تصویر برداری عکس رادیولوژی بایت وینگ، تشخیص و ارزیابی مشکلات دندانی و ساختمان‌های مجاور آنها از جمله جمجمه و فک‌ها انجام می شود. این تصاویر به پزشکان دندان‌پزشکی کمک می‌کنند تا مشکلاتی مانند ترکیب دندان‌ها، وضعیت فک‌ها، تغییرات ساختاری وغیره را ارزیابی کنند.

• تصویرگری بایت وینگ (Bitewing X-ray)

رادیوگرافی بایت وینگ یکی از تکنیک‌های پرکاربرد در زمینه دندانپزشکی است. در این روش، بیمار یک قطعه کاغذی ویژه در دهان خود قرار می ‌دهد و سپس تصویربرداری انجام می ‌شود. این تکنیک به دندانپزشک امکان می ‌دهد تاج دندان ‌ها را به دقت مشاهده کند و به ویژه برای بررسی فضاهای میان دندان ‌ها (بین دندانی) مناسب است.

• تصویرگری اکلوزال دندان (Occlusal X-ray)

تصویرگری اکلوزال تمام دندان ‌ها را در یک تصویر نمایش می ‌دهد و زمانی انجام می ‌شود که فک بیمار بسته است. استفاده از این تکنیک در مرکز رادیولوژی فک و صورت سعادت آباد به دندانپزشک این امکان را می ‌دهد که ترتیب دندان ‌های فک بالا و پایین را به دقت بررسی کند. همچنین، این تصویرگری به دندانپزشک اجازه می‌ دهد تا نواحی غیرمعمول در کف یا طاق دهان را به دقت مشاهده کند.

• تصویرگری پری‌اپیکال دندان (تک دندان)

در تصویرگری پری ‌اپیکال، تمام بخش ‌های یک دندان از ریشه تا تاج در فک بالا یا پایین به تصویر کشیده می ‌شود. این تکنیک به دندانپزشک این امکان را می ‌دهد تا هر نوع تغییرات غیرمعمول در ریشه و ساختارهای استخوانی آن دندان را مشاهده کند و به تشخیص بیماری ‌ها و مشکلات دندانی کمک کند.

انواع رادیوگرافی دندان با تصویربرداری خارج دهانی

• رادیوگرافی دندان پانورامیک:

در این روش تصویربرداری، دستگاه دور سر بیمار می‌چرخد و با یک بار پرتودهی تصویر تمام منطقه دهان، شامل تمام دندان ‌های فک بالا و پایین، را ایجاد می ‌کند. این تکنیک برای بررسی دندان‌ های آسیب‌ دیده، دندان ‌های عقل، تشخیص عفونت ریشه دندان با رادیوگرافی ،برنامه ‌ریزی کاشت ایمپلنت، تشخیص تومورها و مشکلات فک مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

• رادیوگرافی دندان توموگرافی:

توموگرافی به وسیله نمایش یک لایه خاص یا اسلایس از دهان با پنهان کردن لایه‌ های دیگر به صورت برجسته انجام می ‌شود. این تکنیک برای بررسی ساختارهایی که به دلیل وجود ساختارهای دهان دیگر مشکل است، مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

• رادیوگرافی پانورکس و سفالومتری دیجیتال:

در تکنیک پانورکس و سفالومتری دیجیتال ، تصویربرداری به طور کامل از یک طرف سر بیمار انجام می ‌شود. غالبا رادیوگرافی پانورکس برای تشخیص پوسیدگی دندانها همچنین وضعیت فک های فوقانی و تحتانی بکار گرفته میشود. این تصاویر ارتباط دندان ‌ها با فک و مشخصات هر دندان به تنهایی را نمایش می ‌دهند. جالب است بدانید، کاربرد رادیوگرافی سفالومتریک در ارتودنسی به متخصصین ارتودنسی کمک می کند تا از این نوع تصاویر برای به دست آوردن اطلاعات دقیق در مورد ساختار دندانی هر بیمار استفاده  کنند.

• رادیوگرافی دندان سیالوگرام:

در این تصویربرداری، یک ماده رنگی به غدد بزاقی تزریق می ‌شود و سپس این غدد در تصویر رادیوگرافی دیده می‌ شوند. باید توجه داشت که غدد بزاقی از جنس بافت نرم هستند و بدون تزریق مواد حاجب (رنگی) در تصویر رادیوگرافی قابل مشاهده نیستند. دندانپزشکان ممکن است این آزمون را برای بررسی مشکلات غدد بزاقی مانند انسداد یا سندروم Sjogren که اختلالی با علائم خشکی چشم و دهان است، درخواست نمایند. این اختلال می‌ تواند در پوسیدگی دندان‌ ها نیز نقش داشته باشد.

• رادیوگرافی دندان توموگرافی کامپیوتری دندان:

توموگرافی کامپیوتری تصاویری سه بعدی از دندان‌ها، بافت‌های نرم، عصب‌ها و استخوان‌ ها ایجاد می ‌کند. این تصویربرداری به منظور بررسی مشکلات در استخوان ‌های صورت مانند کیست‌ ها، تومورها و شکستگی ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از خانم ها در دوران بارداری ممکن است دچار مشکلاتی مانند عفونت دهان و دندان شوند. لازم به ذکر است که رادیوگرافی دندان در دوران بارداری امکان پذیر است اما قبل از انجام آن حتما باید با پزشک معالج زنان و متخصصان مرکز رادیولوژی مشاوره گرفته شود. تا مشکلی برای مادر و فرزند پیش نیاید.

• رادیوگرافی دندان با سی تی اسکن Cone Beam (CBCT):

CBCT نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس است که تصاویری سه بعدی از ساختار دندان‌ ها، بافت ‌های نرم، عصب ‌ها و استخوان ‌ها ایجاد می ‌کند. این تصویربرداری به قرار دادن ایمپلنت‌ ها در جای مناسب و ارزیابی کیست‌ ها و تومورها در دهان و صورت کمک می ‌کند. رادیوگرافی CBCT همچنین می ‌تواند مشکلات لثه‌ ها، ریشه ‌های دندان و فک‌ ها را تشخیص دهد. از بسیاری جهات به سی تی اسکن دندان معمولی شباهت دارد، اما نحوه تصویربرداری آن متفاوت است. در ضمن از این نوع روش برای عکس رادیولوژی لوزه سوم نیز استفاده می شود.

• رادیوگرافی دندان دیجیتال:

بعد از رادیوگرافی بایت وینگ یکی از انواع تصویربرداری، تصویر برداری دو بعدی است که امکان ارسال مستقیم تصاویر به کامپیوتر را فراهم می ‌کند. این تصاویر می ‌توانند روی مانیتور در عرض چند ثانیه نمایش داده شوند و ذخیره یا چاپ گردند. تصویربرداری دیجیتال قابلیت تقویت و بزرگنمایی تصویر را داراست و این امکان را به دندانپزشک می‌ دهد که تغییرات کوچکی را که با معاینه دهانی دیده نمی ‌شود، مشاهده کند. همچنین، تصاویر به صورت الکترونیکی برای دندانپزشک دیگری ارسال شده و بررسی شوند. از مزایای این روش نسبت به رادیوگرافی ‌های معمولی کاهش دریافت اشعه توسط بیمار است.

برای مطالعه:

تفاوت راديولوژي و راديوتراپي

تصویربرداری بایت وینگ (bw) چیست؟

رادیوگرافی بایت وینگ (Bitewing radiographs)، رایج ‌ترین نوع عکس ‌برداری با اشعه ایکس از دندان است که در طول معاینه معمول دندانپزشکی، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع اشعه ایکس تاج دندان ‌های عقبی بالا و پایین را در یک نمای واحد نشان می‌ دهد و برای مشاهده نحوه قرارگیری دندان‌ های بالا و پایین، بررسی پوسیدگی و کشف تحلیل استخوان به دلیل عفونت و بیماری جدی لثه، از دندان ها گرفته می ‌شود.

نام بایت وینگ که برای این نوع از تصویربرداری از دندان ها در نظر گرفته شده است، توصیفی از زبانه پلاستیکی (یا گاهی اوقات مقوایی) منحصر به ‌فردی است که وقتی دوربین روی گونه ‌تان فشار می‌ دهد و عکس می ‌گیرد، آن را گاز می‌ گیرید. این زبانه حاوی فیلم اشعه ایکس در مرکز است که امکان بررسی داخلی واضح دندان ها را بدون اینکه لثه و استخوان فک تصویر را مبهم کند، می دهد. نوع فیلم مورد استفاده برای این نوع از تصویربرداری از دندان ها، تصویری با وضوح بالا ارائه می دهد که قادر به تشخیص تغییرات ظریفی است که در بیماری های دندانی رخ می دهد.

به طور کلی، دندانپزشک از شما می خواهد که هر سال عکس های بایت وینگ جدید بگیرید زیرا اطلاعات بسیار مورد نیاز در مورد سلامت دهان و دندان شما و پیشرفت پوسیدگی دندان را ارائه می دهد.

تصویربرداری بایت وینگ، در صدر فهرست ابزارهای ضروری است که دندانپزشک برای ارزیابی وضعیت دندان‌ ها استفاده می ‌کند، زیرا این اشعه ‌های ایکس نوری را به مناطقی می ‌تاباند که در غیر این صورت دیدن آنها دشوارتر است و تشخیص حفره ها و پوسیدگی داخل و بین دندان ها بدون این معجزه مدرن بسیار سخت تر خواهد بود.

موارد استفاده از تصویربردای بایت وینگ (bw) چیست؟

اشعه ایکس بایت وینگ نه تنها تصاویر واضحی از قسمت های تاج بالایی و پایینی دندان ها ارائه می دهد، بلکه عمق ریشه دندان را نشان می دهد و به دندانپزشک اجازه می دهد تا ارتفاع استخوان بین دندان های شما را در داخل لثه و فک اندازه گیری کند. دندانپزشکان از این روش برای کمک به تشخیص بیماری پریودنتال و از بین بردن حفره ها استفاده می کنند.

مراحل تصویربردای بایت وینگ (bw) به چه صورت است؟

برای این مدل از تصویربردای از دندان ها مراحل زیر انجام می شود:

1. بیمار در وضعیت عمودی روی صندلی دندانپزشکی می نشیند.
2. پیش بند مخصوصی که برای این منظور وجود دارد، توسط بیمار مورد استفاده قرار می گیرد.
3. استانداردهای پذیرفته شده برای کنترل عفونت رعایت خواهد شد و اپراتور از دستکش استفاده کرده و برخی از سطوح را با یک مانع محافظ می پوشاند.
4. یک فیلم با استفاده از یک دستگاه نگهدارنده فیلم مقوایی در دهان بیمار قرار می گیرد. این دستگاه در حالی که بیمار دندان های خود را روی قسمتی از زبانه مقوایی به هم فشار می دهد، فیلم را در موقعیت خود نگه می دارد. مهم است که بیمار دندان های خود را به طور کامل در بایت طبیعی خود ببندد. گاهی اوقات ممکن است از نگهدارنده فیلم پلاستیکی با حلقه متصل نیز استفاده شود.
5. هنگامی که فیلم در موقعیت خود قرار گرفت، اپراتور مخروط واحد اشعه ایکس را به سمت فیلم هدایت می کند.
6. به بیمار دستور داده می شود که با حفظ موقعیت صحیح ثابت بماند. سپس اپراتور اتاقی را که در آن دکمه ‌ای را فشار می ‌دهد، ترک می ‌کند تا فیلم را در معرض دید قرار دهد که یک بوق شنیدنی تولید می ‌کند.
7. اپراتور دوباره وارد اتاق می شود و فیلم را از دهان بیمار خارج می کند. این روش ممکن است در صورت نیاز برای نواحی مختلف دهان تکرار شود.
8. هنگامی که مجموعه رادیوگرافی های بایت وینگ کامل شد، اپراتور پیشبند را برمی دارد و در حالی که منتظر پردازش فیلم ها است، از راحتی بیمار اطمینان حاصل می کند.
9. پس از پردازش فیلم، فیلم ها مورد بررسی قرار می گیرند. این ارزیابی اولیه، فیلم ها را از نظر بیماری بررسی نمی کند. بلکه برای تعیین اینکه آیا همه مناطق می‌ توانند به اندازه کافی تجسم شوند، ارزیابی می ‌شوند. تغییرات آناتومیکی و همچنین ترمیم های موضعی ممکن است تصویر را مبهم کند به طوری که تمام نواحی مورد نیاز به وضوح دیده نشوند و نیاز به گرفتن مجدد آن فیلم باشد.

بیشتر بخوانید:

تفاوت رادیولوژی و رادیوگرافی

خلاصه مطلب

تصویربرداری بایت وینگ، یکی از رایج ترین روش های تصویربرداری از دندان هاست که معمولا برای ارزیابی دقیق تر دندان ها و همچنین تشخیص و برنامه ریزی درمان دندانها مورد استفاده قرار می گیرد. برای اینکه رادیوگرافی بایت وینگ فوق العاده با کیفیت و دقیقی از دندان ها خود داشته باشید، لازم است به یک مرکز رادیوگرافی تخصصی که از دستگاه ها و تجهیزات جدید در این زمینه استفاده می کنند مراجعه کنید و تصویربرداری بایت وینگ از دندان هایتان توسط پرسنل متخصص و باتجربه در این زمینه انجام شود. برای این منظور، بهترین پیشنهاد این است که به به مرکز رادیولوژی تخصصی دندان، فک و صورت دکتر مهکامه مشفقی مراجعه کنید. این رادیولوژی یکی از مراکز تخصصی در این زمینه است که با پیشرفته ترین و به روزترین دستگاه های دیجیتال با پرسنل مجرب و متخصص، رادیولوژی فک و صورت را به مراجعه کنندگان ارائه می دهند.

آدرس رادیولوژی دکتر مشفقی :

سعادت آباد، میدان کاج، ابتدای سرو غربی ، جنب ایستگاه اتوبوس ، پلاک 11 ، ساختمان پزشکان سینا ، نیم طبقه اول – واحد 4

• تلفن رادیولوژی دکتر مهکامه مشفقی:

22371485 021 –  22351125 021